De krantenkiosk van Janaina in Rio hangt vol met het nieuws over de gisteren verdwenen airbus van Air France. Toch wordt ze er niet direct door geraakt. Waarom zou ze? Ze kent niemand die op die vlucht zou kunnen zitten. Zelf heeft in haar leven maar één keer gevlogen. Naar haar geboortestad in het noorden van Brazilië. Normaal gaat ze met de bus. Eens in de vier of vijf jaar. Drie dagen reizen heen, en drie dagen terug. Eén keer had ze genoeg gespaard om te vliegen. Maar sindsdien wil ze nooit meer. “Ik ging dood van de angst.”
Kleine elite In Brazilië komt het nieuws van de ramp met de Franse Airbus heel anders aan dan bijvoorbeeld in Frankrijk. Het land met bijna even veel slachtoffers als Brazilië. De reden? Omdat maar heel weinig mensen zich kunnen voorstellen wat het is om op een vlucht over de oceaan te zitten. Ikzelf ken die AF447 van binnen en van buiten. Het is de vlucht die ook ik altijd naar Nederland neem. Maar in Brazilië kan alleen een kleine elite zich zo’n vliegticket permitteren.
Sprookjesplaneet Ik blader door Janaina’s kranten. De officiële passagierslijst is nog steeds niet vrijgegeven. Maar dit is het land van lekken. ‘Verloren dromen’, staat er boven een speciale bijlage van het dagblad O Globo. Met naam en toenaam staan de verhalen van de slachtoffers in de krant. Het blijken verhalen van mensen die leven op een sprookjesplaneet. Levens althans, die voor de Janaina’s van Brazilië onbereikbaar zijn.
Droomhuwelijk Neem dat pasgetrouwde stel op huwelijksreis naar Parijs. In de krant en online staat hun stralende foto. Zij in haar in witte kanten bruidsjurk, met een kroontje van briljanten op haar hoofd. Hij met zijn arm om haar heen. In smoking met lichtblauwe zijden das, en idem pochet. Afgelopen zaterdag vierden hun droomhuwelijk in de jachtclub van Rio. Dansen en een diner voor meer dan 500 gasten.
Plastisch chirurg En verder. De directeur Latijns-Amerika van de Michelin-fabriek, en een plastisch chirurg: in het bodyscalperende Brazilië automatisch synoniem aan rijk.
En verder, verder op de lijst staan een zangeres, de kabinetschef van de burgemeester van Rio, en de dirigent van het symfonie-orkest van Rio. Breedlachend op de foto, in jacket, met een dirigeerstokje in de hand. Hij zou zijn nieuwste opera in Kiev gaan presenteren. Nee, gewone mensen zijn op de lijst niet te vinden. Alleen van rijk tot superrijk.
Echte Prins Zoals die mevrouw die in Parijs een dagje zou shoppen. Even langs Dior, en dezelfde avond weer terug met de Airbus. Een gebruik dat in bepaalde kringen hier normaal is. Net zo normaal als de luchtcoördinaten die exclusieve winkels en feesten hier standaard geven, opdat je er met je helikopter kunt landen.
De laatste tragische held op deze sprookjeslijst is dan ook een echte Braziliaanse Prins. De 26-jarige nazaat van de laatste Braziliaanse Keizer Dom Pedro (in 1889 verjaagd). Zijn achter-achter-achterkleinzoon Pedro Luíz de Orleans e Bragança was hier even op familiebezoek. Om de zaak voor de terugkeer van monarchie weer eens wat kracht bij te zetten.
Stadsnieuws Op de terugweg naar huis, blader ik door naar het stadsnieuws op pagina vijftien: een bericht over gevangen politie-agenten die desondanks –vanuit de gevangenis- nog executies verrichtten. Meer dan 7000 kinderen die gisteren weer eens niet naar school konden. Omdat er in hun wijk al drie dagen vuurgevechten met de politie zijn. Dit is een stad waar elke dag 19 mensen vermoord worden: meer dan 550 doden per maand.
Dat bericht over dat busje met 25 gewonden onderaan de pagina, omdat het uit de bocht vloog. Dát is in deze stad het soort ongeluk waarbij je jezelf iets voor kan stellen.
‘Het Mexico dat Marjon en Sandra bij elkaar beleefd hebben staat in geen enkele reisgids' De Morgen
ISBN: 9789041707284 Oorspronkelijke Nederlandse uitgave: Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam
Uitgave als Rainbow Pocket: februari 2009 Rainbow Pocketboek nr: 508 Prijs: € 7.95
Uitgeverij Fosfor heeft Nacht van de schreeuw opnieuw uitgegeven (Juni 2015). Nu ook als E-book (ePub zonder DRM / 178.000 woorden; leestijd ca. 15 uur / eerste druk 2005). Ook verkrijgbaar via bol.com.