Braziliaanse kater komt na de Spelen

Rio de Janeiro – Niet alleen het Nederlands Olympisch Comité kan er wat van: mensen halsoverkop van de Spelen uitsluiten. De Brazilianen zelf blijken er meester in. Het gebeurde de meneer die na een schot in de roos van een boogschutter met grof geweld het stadion werd uitgesleurd.

Zijn misdaad? Hij had niet ‘feestelijk’ gejuicht, maar geroepen dat de niet-verkozen Braziliaanse interim-president Temer moest ophoepelen. ‘Mag niet’, oordeelden de special troopers die in de stadions patrouilleren. ‘Streng verboden’, oordeelden ook hun collega-militairen in het voetbalstadion waar een rijtje toeschouwers met ieder één letter op hun T-shirt samen het woord ‘weg met Temer’ scrabbelden.

‘In stadions dienen uitsluitend feestelijke uitdrukkingen plaats te vinden’, stelt het Braziliaanse Olympisch Comité, waarmee het zich boven de grondwet plaatst. Het overkoepelende ioc lukte het zelfs om de politieke agenda van Brazilië te bepalen: geen omstreden afzettingsprocedure van de gekozen president Dilma Rousseff die de ‘Olympische sfeer’ zou kunnen verpesten. Daarna, wanneer het financiële drama van de Spelen over het land valt, is er immers nog tijd genoeg.

Nu wordt te vuur en te zwaard de ‘sfeer’ van de half lege stadions verdedigd – zelfs op tv zijn de lege stoeltjes niet te verdoezelen. De ‘sfeer’ van twee weken lang ‘de veiligste stad ter wereld’ te zijn, zoals de ongekozen Temer trots aankondigde. Goed, zelfs met 85.000 zwaarbewapende militairen en politiemensen bleek het niet te vermijden dat tijdens het paardrijden een militaire kogel een Olympische official schampte. En dat de Portugese minister van Onderwijs en zelfs het hoofd veiligheid van de Spelen overvallen werden. Maar toch, de ‘sfeer’ van wufte feestjes in sponsorhuizen met fotomodellen en zelfs een verdwaalde astronaut van de Apollo 11 als trofee is tot nu toe aan de winnende hand.

Pas als zelfs onze IOC-afgevaardigde Camiel ‘niets-aan-de-hand’ Eurlings op een klm-vlucht naar huis is gezet, zal blijken wat de opbrengst voor Brazilië is. ‘Dat is verder weg dan de maan’, antwoordde een vrouw uit een van de grote favela-complexen in het noorden van Rio op de vraag wat ze in haar krottige huisje meekreeg van de Spelen. Ze had op z’n minst gehoopt dat de gewapende politie-invallen in haar wijk even zouden stoppen. Maar ook dat werd haar niet gegund. De enige ‘sfeer’ die zij tot nu toe meemaakte was die van de dagelijkse uitsluiting. Liggend onder haar bed, met haar kinderen tegen zich aan om verdwaalde kogels te ontwijken.

Gepubliceerd in De Groene Amsterdammer van 17 augustus 2016