De afzetting van Dilma Rousseff
Waarom de Brazilianen voor corruptie blijven stemmen
Het gaat lekker in Brazilië...
met de voorbereiding van een ‘veilig' en 'schoon’ WK voetbal in juni 2014.
De terreur van de Braziliaanse ‘pacificatiepolitie’
Nog altijd rollen de doodskoppen door Rio
Met fotos van Kadir van Lohuizen
De opstand van de vele bordjes
Kan deze beweging Brazilië echt veranderen?
Marjon van Royen: 'Het is een naar gevoel om niet meer gewild te zijn'
Marjon van Royen blijft trouw aan Rio
In Dit is de Dag vertelt ze over haar allermooiste radioreportage
Interview met Marjon van Royen in de Vara-gids
Dertien jaar erop voorbereid geweest. En dan gebeurt het echt, en toch eigenlijk niet.
De politie vermoordt in Brazilië elke dag vijf mensen. Afgezien nog van de 30.000 die elk jaar 'verdwijnen' en ergens gedumpt worden
De tranen over de 7-1 nederlaag van Brazilië zijn al weer gedroogd. De pijn in grappen omgezet.
"Het WK was een groot succes", klopte president Rousseff zichzelf en haar land op de borst. Inderdaad. Met kunstig knip- en plakwerk hingen de stadions op tijd in elkaar.
Er lag gras. En er stortte niets in. Stranden en binnensteden zagen er netjes aangeharkt uit. Zonder al te veel bedelaars en jattende straatkinderen. Ook de gevreesde demonstraties bleven uit. Met een duw in de rug van een alerte politie die tientallen activisten eenvoudig preventief vastzette.
De 700.000buitenlandse toeristen waren in elk geval blij verrast en wentelden zich in de beroemde hartelijkheid van het Braziliaanse volk.Terwijl boven de Oekraïne een bende nationalistische fucks een vliegtuig vol mensen uit de lucht schoot en in Gaza een gekmakende slachting plaatsvindt, gleed het leven hier weer terug in de groef van de woensdag na carnaval: zwaar en tragisch, maar opgewekt verdragen.
Terug naar de normale routine
Een routine waarin het standrechtelijk executeren van verdachten voor de politie even normaal is als het voeren van de politiehond. Elke dag vermoordt politie hier vijf mensen. Afgezien nog van de 30.000 die elk jaar 'verdwijnen', en ergens gedumpt worden. (Zie dit filmpje dat ik daar over maakte.)
Uitgelekt filmpje
En toch. Er is een verschil tussen weten en zien hoe de politie te werk gaat.
Onlangs lekte onderstaand filmpje uit van twee politieagenten in hun dienstwagen. De camera in het dashboard toont de ontspannen gezichten van de agenten die drie straatkinderen oppakken en in hun achterbak stoppen, om ze op een verlaten plek te gaan executeren (Van 2 min tot 2.25).
Te horen is de achteloze 'politiehumor' waarmee ze hun besluit nemen:
"Zullen we onze wapens maar weer eens gaan ontladen?" (Op 2 min 30)
Met sadistisch genoegen bereiden ze kinderen van 14 en 15 jaar voor op hun aanstaande dood: "We zijn nog niet eens begonnen met slaan en nu jank je al?" (Op 2min 58), hoor je hen de kinderen in de achterbak toebijten.
De agenten hebben hun auto even stilgezet om een goede executieplek te zoeken. Lachend stappen ze daarna weer in om de auto een minuut later weer stil te zetten. Nu simuleert de ene agent een schot, terwijl de ander de kinderen aftuigt: "Hou verdomme eens op met janken. Wees een man!" (Op 3 min 9)
Het moment van executie zelf staat er niet op. De beelden werden opgenomen door een cameraatje in het dashboard van de politieauto. De tien minuten dat de moordpartij duurde is de camera uitgeschakeld. Maar dan is er weer de tevreden lach waarmee agenten terugrijden naar de stad (3 min 29):
"Zo. Weer twee minder. Op deze manier halen we ons quotum nog."
Geen psychopaten
Het filmpje geeft een verbluffend inzicht in de praktijk van de Braziliaanse politie. Een instituut waarvoor het leven van (bepaalde) kinderen en mensen minder waard is dan dat van een vlieg, terwijl die zich ironisch genoeg wel 'als mannen' moeten laten vermoorden.
In elk ander land zouden deze agenten als psychopaten worden beschouwd. Maar hier is hun gedrag 'normaal'. Het ontbreken van elke emotie. En de luchtige alledaagsheid waarmee ze zich niet alleen gerechtvaardigd maar ook trots voelen te doden. Het is onderdeel van de moordmachine die de politie is.
Een gelegitimeerde moordmachine
Want het meest indrukwekkend zijn nog de reacties onder het filmpjes. Woorden die hier dag in dag uit worden herhaald:
"Die agenten moeten een medaille krijgen", schrijft Claudia Delatorre. "Twee bandieten minder die onze families bedreigen. Rechtspraak en gevangenis lossen niets op."
"Een goede vagebond is een dode vagebond", beaamt Catia Mendes. "Met elke vagebond die ze van de straat halen bewijzen ze me een enorme dienst."
"Gefeliceerd politie", riposteert ook Junior Macedo. "Jammer alleen dat ze het niet helemaal goed gedaan hebben."
Per ongeluk
De enige reden dat deze beelden uitlekten, was dan ook omdat een van kinderen de executie per ongeluk overleefde. Hij hield zich dood en wist zich later naar de bewoonde wereld te slepen. Een NGO kaartte de zaak bij politie en justitie aan.
En zo leeft de beroemde Braziliaanse warmte en opgewektheid wel hand in hand met een onthutsende banaliteit van het kwaad.
Een laatste filmpje?
Ok. Gewoon van dit weekend. Agenten van de nieuwe, speciaal met het oog op het WK opgerichte 'vredestichtende' wijkpolitie schieten een man dood in de sloppenwijk Rocinha.
Op 0 min. 30 komt een juichende agent in beeld:
"Ha, we hebben die klootzak gemold!"
De agent is vooral kwaad dat een van hun kogels een waterleiding lek heeft geschoten (Op 1 min 05).
Daarop zetten ze de steeg af, waarop de agenten – tegen alle regels in - het lichaam beginnen weg te slepen van de plek waarop de man door hen is doodgeschoten.
‘Het Mexico dat Marjon en Sandra bij elkaar beleefd hebben staat in geen enkele reisgids' De Morgen
ISBN: 9789041707284
Oorspronkelijke Nederlandse uitgave:
Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam
Uitgave als Rainbow Pocket: februari 2009
Rainbow Pocketboek nr: 508
Prijs: € 7.95
Uitgeverij Fosfor heeft Nacht van de schreeuw opnieuw uitgegeven (Juni 2015). Nu ook als E-book (ePub zonder DRM / 178.000 woorden; leestijd ca. 15 uur / eerste druk 2005). Ook verkrijgbaar via bol.com.
Omslagillustratie: Wim Hardeman