Marjon van Royen werkt zestien jaar als correspondent in Latijns-Amerika, het meest gewelddadige continent van de wereld. In elk land zie je dezelfde problemen. ‘Misdaad viert hoogtij, het infiltreert in de lokale politiek, de politie en de rechterlijke macht.’ Ze is overtuigd van het nut van haar werk. ‘Gewoon doorgaan, je moet geloven in wat je doet.’
Op deze Avond van de Persvrijheid beantwoordt ze via een Skype-verbinding alle vragen van het publiek en vertelt ze haar eigen verhalen. Verhalen die in Mexico verteld worden aan Marjon, maar uit angst voor de machtige drugkartels verder geheim gehouden worden. ‘Dat de persvrijheid de afgelopen jaren achteruit is gegaan hier, dat is het verhaal dat ik wil vertellen,’ vertelt Marjon. ‘Criminele organisaties controleren op hun eigen manier de persvrijheid. Heel Latijns-Amerika is democratisch. Althans, officieel. Je weet hier niet precies wat je wel mag zeggen.’
Skype-gesprek met correspondent Marjon van Royen tijdens de Dag van de Persvrijheid 2012
Het thema van de Dag van de Persvrijheid staat dit jaar in het teken van Untold Stories. Marjon hoort dit soort verhalen dagelijks. Op bezoek bij een lokale redactie vertelde de redacteur van de krant haar dat hij al jaren niet meer over geweld schreef. ‘Voor zijn deur lagen kortgeleden nog drie lijken, maar daar schreef hij niets over. Een paar dagen daarna werd de redactie alsnog overvallen en werd er op iedereen geschoten. Hij vertelde: blijkbaar heb ik toch iets verkeerd geschreven, misschien per ongeluk over een auto-ongeluk.’
Ik heb dozen vol untold stories – Marjon van Royen, NOS correspondent in Latijns Amerika
De autoriteiten zijn vaak ook corrupt. ‘Het heeft geen zin om naar de politie te stappen. Die zit daar zelf ook diep in.’ Marjon legt uit dat de keuze van een Mexicaanse inwoner vaak simpel is. ‘Het geld of de kogel. Er is bijna geen ontsnappen meer aan. Ze weten je familie toch wel te vinden.’
Persvrijheid is in een land als Mexico ver te zoeken. Niet alleen de burgers staan doodsangsten uit, ook de waakhonden van de democratie kunnen hun werk niet veilig uitoefenen. Vorige week is journaliste Regina Martez om het leven gebracht. Mexico staat op de 149e plaats in de Press Freedom Index van 2011-2012. Van de 179 landen is het één van de gevaarlijkere landen.
‘Er wordt voorzichtiger met iemand omgegaan wanneer ze media-aandacht krijgen.’ Op de vraag of zij denkt dat de journalistiek een oplossing kan zijn voor de problemen met de persvrijheid in Latijns-Amerika, reageert Marjon enthousiast. ‘Ja, anders zou ik er niet zo idioot mee bezig zijn. Informatie is ontzettend belangrijk, het beschermt mensen.’
‘Het Mexico dat Marjon en Sandra bij elkaar beleefd hebben staat in geen enkele reisgids' De Morgen
ISBN: 9789041707284 Oorspronkelijke Nederlandse uitgave: Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam
Uitgave als Rainbow Pocket: februari 2009 Rainbow Pocketboek nr: 508 Prijs: € 7.95
Uitgeverij Fosfor heeft Nacht van de schreeuw opnieuw uitgegeven (Juni 2015). Nu ook als E-book (ePub zonder DRM / 178.000 woorden; leestijd ca. 15 uur / eerste druk 2005). Ook verkrijgbaar via bol.com.