'Plotseling stonden zijn handen in de fik'

Door cameraman Dolph van Stapele

Het bezoek aan het  massagraf van zondag heeft een plekje gekregen. Alleen de lucht is nu in mijn geheugen gegrift en ik ruik daarom de hele tijd lijken. Ze liggen natuurlijk door de hele stad nog onder het puin en de graven zijn in een rap tempo uitgebreid.

NOS Journaal: Opbouw Haïti kan tientallen jaren duren

Maandag 25 januari 2010 - Port-au-Prince, Haïti. Rare gewaarwording dat je weer door een straat rijdt en weet dat er binnen een straal van een paar meter toch nog wat verstopt ligt. Afijn, we reden vanochtend weer dezelfde weg naar beneden om ons te richten op de volgende items. Elke ochtend betekent dat 15 minuten door elkaar geschud worden want de wegen zijn echt niet om doorheen te komen. Frapant om te zien is dat mensen weer aan het werk gaan en toevallig viel me dat vandaag erg op.

De winkeltjes gaan weer open, naast ons staat een klein loodsje waar ze partijen tegels aan het lossen waren. De eerste huisjes worden weer opgebouwd, kaveltjes worden uitgezet en ik zag dat de eerste muurtjes weer de lucht in gaan. Het vuilnis wordt opgehaald, van wat er nog over is.

Het is net een mierennest. Je trapt erin, alles is kapot en de volgende dag staat het er weer. De vergelijking is wat cru maar alles is cru en tegenstrijdig hier. Toen ik vanmiddag in de supermarkt stond voelde ik me minder opgelaten dan een paar dagen geleden, want we waren niet meer de enige. Duizenden mensen weliswaar op de straten, niets te eten, zelfs de honden bijten op stenen en de kindjes lopen huilend door de slums.

Op het moment dat ik schrijf dat de Haïtianen het leven weer oppakken voel ik vergetelheid van de duizenden die helemaal geen leven hebben om op te pakken. Alles wat je schrijft heeft minstens tien argumenten om erbij te vermelden. Je rijdt door wijken dat je denkt dat het nooit meer op te bouwen is, zo verwoest is het, en je rijdt door wijken en dan denk je dat je door de Costa del Sol rijdt.

Boot
We hebben vanacht tot half 4 doorgewerkt om het item voor het 20.00 uur op tijd klaar te hebben. Dus toen we om 8 uur opstonden, voelden we enige fysieke weerstand. Die verdween snel toen we op een bootje zaten naar een wat grotere boot die Haïtanen naar een beter leven moet brengen, een paar honderd kilometer verderop in andere delen van dit eiland.

Na een aantal dagen krijg je soms een vorm van meligheid die soms de kop op steekt. Zo ook toen we aankwamen bij een voodoo priester die Marjon wilde hebben voor een van de volgende items. Voodoo speelt een belangrijke rol in de cultuur van dit volk. Ik ken voodoo voornamelijk van de pop en de naald. Daar gingen dan ook heel wat grappen overheen.

Maar mijn beeld werd snel herzien toen we in gesprek kwamen met deze vriendelijke priester. Ik dacht ook vriendelijk te blijven want voor je het weet eindig je aan het eind van de dag in een mysterieus ongeluk met een boom door je voorruit.

Rituelen
We wilde natuurlijk naast ons interview ook wat rituelen zien. Een van die rituelen is dat we hem geld moesten geven. Enfin, dat vond het ik wat minder mysterieus, maar na een consult fee met hem besproken te hebben begon hij een half uur durend ritueel, voordat hij de toekomst van ons ging voorspellen. Het was precies hoe je het je voorstelt. Met behulp van kaarsen, een soort rum en houten kruizen begon hij te bidden, te praten en kaarsen aan te steken.

Voor ik het wist, stond hij op en stonden zijn handen in de fik. Hij klapte een paar keer en aaide over zijn bol en de geest meldde zich. Dat is waar het allemaal om draait. Allemaal rare geluiden, mooie zang en een hoop gekletter ineens. Bleek later dat ie duiven hield achter zijn altaar.

Zonder dollen, het is waanzinnig boeiend om eens in een totaal andere cultuur terecht te komen, waar je door een ramp geconfronteerd wordt met de diepten van een cultuur.